Dramat średniowieczny
Cechy dramatu średniowiecznego (dramat liturgiczny, misterium, moralitet) i jego krótka historia.
dramat liturgiczny
występował w trzech odmianach:
- inscenizacja obrzędu
- brak fabuły
- duża rola gestów
- procesyjny charakter
- oficja dialogowe
- dialog między osobami
- dominująca rola słowa
- fabuła ilustrowała zdarzenia biblijne
- misteria
misterium
- przykład: „Historyja i chwalebnym zmartwychwstaniu pańskim" Mikołaja z Wilkowiecka
- wywodzi się z dramatu liturgicznego (pisanego po łacinie, dramatyczne inscenizacje obrzędów, oficja dialogowane, oficja dramatyczne)
- charakter religijny
- apokryficzny charakter
- dydaktyzm i moralizatorstwo
- łączenie patosu z komizmem, realizm z satyrą i farsą
- pisany po polsku
- był uprawiany od XIV do XV w.
- ludowość, plebejskość
- naiwność i dosłowność przedstawień scen ewangelicznych
- jednoczesne pokazanie kolejnych scen, na które przenosiła się akcja (scena mansjonowa)
- intermedia (interludia) rozdzielały sceny misterium – to rubaszne, farsowne, komiczne scenki rodzajowe
moralitet
- udramatyzowana przypowieść
- dydaktyzm
- religijny lub filozoficzny charakter
- charakter satyryczny lub panegiryczny
- postacie alegoryczne i personifikacje abstrakcyjnych pojęć moralnych (WIara, Pycha, Złość, Zazdrość)
- psychomachia – scena walki o duszę bohatera między złem a dobrem
- bohater-każdy (everyman)
- uniwersalne problemy człowieka